Nieuwe regeling leidt tot minder en lagere subsidieaanvragen; Fondsbudget niettemin ruim twee keer overvraagd

19 maart 2012
“De bezuinigingen maar vooral het nieuwe nuchtere subsidiesysteem van het Fonds hebben duidelijk gezorgd voor een nieuw soort subsidierealisme." zegt Fondsdirecteur George Lawson. “Instellingen vragen minder makkelijk subsidie aan en degenen die het wel doen vragen gemiddeld lagere bedragen aan.”
Donderdag 1 maart was de deadline bij het Fonds Podiumkunsten voor het aanvragen van de meerjarige activiteitensubsidies 2013-2016. In totaal zijn 206 aanvragen ontvangen, 25% minder dan in de aanvraagronde van 2008. Deze daling is met name toe te schrijven aan minder aanvragen van de zogenaamde nieuwkomers; instellingen die op dit moment geen meerjarige subsidie ontvangen. In 2008 waren dat er 150 nu 81. Bijna 85% van de instellingen die nu meerjarig door het Fonds worden gesubsidieerd hebben weer opnieuw aangevraagd (101). Daarbovenop zijn 23 aanvragen ontvangen van instellingen die tot voor kort door het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (OCW) werden gesubsidieerd. Daarin valt op dat de aanvragen ontbreken van enkele jeugdtheatergezelschappen en van drie van de vijf door OCW gesubsidieerde dansgezelschappen, die nu met elkaar concurreren voor de enige vrije plaats in de Basisinfrastructuur (BIS).

Lawson: “De keuze om geen gebruik te maken van de geboden gelegenheid om simultaan bij het Fonds aan te vragen maakt nieuwsgierig naar de motieven.”

Het nieuwe subsidiesysteem van het Fonds heeft er toe geleid dat de door het Fonds en OCW gesubsidieerde aanvragers bij elkaar 40% minder subsidie vragen dan ze nu hebben. Het beschikbare budget van 24,5 miljoen is niettemin 2,2 keer overvraagd. Daarmee is de druk op het budget ongeveer even hoog als de vorige keer. Als alle gesubsidieerde instellingen hadden kunnen aanvragen wat ze nu krijgen zou het budget bijna 3 keer zijn overvraagd.

Fondsdirecteur Henriëtte Post “De nieuwe regeling heeft stevige drempels opgeworpen, maar daardoor is het aantal kwalitatief goede aanvragen ook relatief groot; dat maakt de keuzes onverminderd moeilijk.”

Het Fonds Podiumkunsten heeft het beschikbare budget zo over de afzonderlijke sectoren willen verdelen dat de drukverdeling hetzelfde zou blijven als de vorige keer. Dat is goeddeels gelukt. De druk op het budget wijkt niet alleen gemiddeld, maak ook per discipline (theater, muziek, dans, muziektheater en festivals en concoursen) niet sterk af van de vorige keer.

Beoordeling en besluiten; transparant, objectief en zakelijk
De komende tijd zullen deskundigen de aanvragen van de instellingen beoordelen. Elke discipline heeft zijn eigen commissie met adviseurs. Er wordt een strikter protocol gehanteerd dat (de schijn van) belangenverstrengeling moet voorkomen. De beoordeling vindt plaats aan de hand van duidelijke criteria en een transparant puntensysteem dat vooraf en achteraf aangeeft hoe zwaar elk criterium in de beoordeling meetelt.

Criteria
Naast artistieke kwaliteit tellen ook ondernemerschap, geografische spreiding, pluriformiteit en een financiële bijdrage van een andere overheid mee. De criteria wegen nu onderling even zwaar, waardoor feitelijke prestaties een grotere rol spelen in de beoordeling. Het Fonds toetst of de aanvragen aan alle formele voorwaarden voldoen en analyseert die voordat de aanvragen aan de adviescommissie worden voorgelegd.

Onafhankelijk voorzitter
Nieuw is dat de commissies onder leiding staan van ervaren en gezaghebbende voorzitter die niet meestemmen. De voorzitter heeft tot taak de kwaliteit en integriteit van het adviesproces te bewaken. Is zelf niet actief in de podiumkunsten en komt uit onverwachte hoeken van de samenleving, maar is wel op een of andere manier met cultuur verbonden. Nieuw is ook de betrokkenheid van adviseurs uit het bedrijfsleven om de beoordeling van het ondernemerschap een frisse impuls te geven.

Beslissing
Op grond van de commissieadviezen neemt de Raad van Bestuur van het Fonds Podiumkunsten een besluit over de aanvragen. Op 1 augustus worden de subsidiebeslissingen voor de meerjarige activiteitensubsidies 2013-2016 bekend gemaakt.

Naar het overzicht van de adviescommissies >
Foto: ©Doriene Marselje
Foto: ©Doriene Marselje
Beeld: ©RG-vc via Getty Images
Beeld: ©RG-vc via Getty Images
2P-project Anywhere The Wind Blows | Foto: © Peter Lodder
2P-project Anywhere The Wind Blows | Foto: © Peter Lodder
Van Doesburghuis | Foto: © Johannes Schwartz
Van Doesburghuis | Foto: © Johannes Schwartz