Jaarverslag 2021: Toevlucht vinden bij elkaar

17 maart 2022

Antigones of the Pandemic | Het IJzeren Gordijn | Foto: Elles Biemans

Eind 2020 klonk een collectieve zucht van verlichting dat het jaar voorbij was. Het tweede jaar van de coronapandemie bood de culturele sector echter weinig soelaas. In het jaarverslag 2021 reflecteert het Fonds Podiumkunsten op de wijze waarop het, in dit opnieuw bewogen jaar, in opdracht van het ministerie van OCW zorg heeft gedragen voor zijn taken en verantwoordelijkheden.

Veerkracht en innovatie

Ondanks het vaccinatieprogramma, QR-codes en testen voor toegang werd 2021 het tweede jaar waarin beperkt ruimte was voor live-ontmoeting in de podiumkunsten. Gelukkig was er ook een andere kant. In het eerste jaar van de nieuwe cultuurnotaperiode 2021-2024 toonde de sector ook veerkracht en innovatie. De makers, de artiesten, de velen op de vloer en achter de schermen van podia en festivals gingen door. In zalen, op locaties, via livestreams. Met aangepaste projecten, verrassend werk en nieuwe samenwerkingen. Soms aangenaam vertrouwd, soms de tijd ver vooruit.

Coronasteun

Dankzij specifieke en generieke maatregelen en steunpakketten die vanuit het kabinet ook in 2021 ruimhartig werden verleend, kon het Fonds met tijdelijke regelingen bijdragen aan spontane initiatieven en alternatieve projecten. Binnen de grenzen van het mogelijke werd getracht om lucht te geven. Het Fonds verdeelde in 2021 ruim 58 miljoen euro aan coronasteun. Uitgangspunt daarbij was het bijdragen aan een vitaal netwerk van instellingen, producenten, werkenden in loondienst en zzp’ers. Vanwege de hevigheid van de pandemie en de directe impact van de beperkende maatregelen op de podiumkunstensector werd de noodsteun van en met het ministerie van OCW zo snel en passend mogelijk verleend, zonder doelmatigheid en rechtmatigheid uit het oog te verliezen.

Regelingen en programma’s

Vertrouwde regelingen en programma’s voor productie, promotie en programmering bewezen ook in 2021 hun waarde. Regelingen voor het creëren van nieuw werk zoals teksten en composities werden door velen gevonden. De door het Fonds ondersteunde projecten bewogen zich door genres en generaties en vonden publiek in het hele land en daarbuiten. Want één ding is duidelijk: theaters, festivalpodia en concertzalen bleven nodig als plaats voor rituelen, verbeelding en verhalen voor en van de hele samenleving.

Financieel

Dit uitzonderlijke jaar levert in de jaarrekening van het Fonds een atypisch beeld op. De boekhoudkundige ‘winst' over 2021 van 19 miljoen euro vraagt nadere toelichting. Ruim 23 miljoen euro, over vanuit specifieke covidregelingen waar sprake was van ondervraging, werd voor terugbetaling aan het ministerie gereserveerd. Deze gelden zijn in de jaarrekening als baten verantwoord, zonder dat daar lasten tegenover staan. Medio maart 2022 werd evenwel door het kabinet besloten dat het onbestede bedrag alsnog door het Fonds ingezet mag gaan worden voor dekking van covidregelingen in 2022. Ook het hoge banksaldo per 31 december 2021 is verklaarbaar uit extra bijdragen in verband met covidsteunmaatregelen. Het bedrag bestaat uit voornoemde in 2021 niet bestede gelden en bevoorschotting van in 2022 nog uit te voeren covidregelingen en zal de komende periode bij de sector terechtkomen.

Toevlucht vinden bij elkaar

Samenkomen bleek de beste manier om tegenwicht te bieden aan een gevoel van machteloosheid. Luisteren naar en openstaan voor elkaars verhalen. Zorgen erkennen en elkaar moed in spreken. Ook in 2022 zal dit, gezien de oorlog op ons continent, meer dan nodig zijn. We zijn dankbaar voor de waardevolle uitwisseling met kunstenaars, partners en instellingen in bijeenkomsten op locatie of online in het afgelopen jaar. Laten we elkaar blijven opzoeken en vinden.

Jaarverslag 2021: Toevlucht vinden bij elkaar

Jaarrekening 2021: Fonds Podiumkunsten