Ervaringen met honorariumrichtlijnen onderzocht

26 februari 2019
Welke ervaringen zijn er in de culturele en creatieve sector met honorariumrichtlijnen? Met deze vraag heeft onderzoeker Henk Vinken (HTH Research) een eerste rondgang gemaakt. Van auteurs tot componisten en van musici tot cultuureducatie zijn adviestarieven in omloop. In het kader van de Arbeidsmarktagenda Culturele en Creatieve Sector onderzoekt Henk Vinken of en hoe richtlijnen leiden tot betere uitbetaling van zelfstandigen.
Honorariumrichtlijnen die in omloop zijn in de sector, zijn zeer verschillend van aard. Er zijn urencalculators zonder tariefbedragen, toeslagen bovenop cao-lonen, tabellen uitgesplitst naar activiteiten en een gedetailleerde online calculator. Vinken concentreert zich in zijn onderzoek op honorariumrichtlijnen waar overeenstemming over is bij meerdere partijen.

Voorwaarden voor honorariumrichtlijnen
Vinken benoemt een aantal voorwaarden voor het realiseren van effectieve honorariumrichtlijnen. Breed draagvlak en betrokkenheid van zoveel mogelijk partijen in de betreffende sector is cruciaal. De nadruk moet daarbij volgens de onderzoeker liggen op goed opdrachtgeverschap als de norm, in plaats van op het beschermen van laag- of niet-betaalde makers. Een ‘onafhankelijke derde partij’ blijkt volgens ervaringsdeskundigen een belangrijke succesfactor. Een lange adem ten slotte lijkt onmisbaar om honorariumrichtlijnen te doen slagen.
Vinken benoemt naast succesfactoren ook belangrijke verschillen tussen sectoren. Bijvoorbeeld het aantal schijven in de productieketen en het belang dat gehecht wordt aan financiële dan wel niet-financiële verdiensten. Deze kunnen van invloed zijn op de werking van honorariumrichtlijnen. De monitoring van bestaande honorariumrichtlijnen blijkt tenslotte nog te beperkt om aan te tonen dat het bestaan van richtlijnen ook tot betere betaling leidt.

Arbeidsmarktagenda

Het onderzoek naar honorariumrichtlijnen is uitgevoerd in opdracht van Fonds Podiumkunsten. Fonds Podiumkunsten is aanjager van het onderwerp honorariumrichtlijnen, onderdeel van de Arbeidsmarktagenda Culturele en Creatieve Sector. Met de Arbeidsmarktagenda werkt de culturele en creatieve sector toe naar een betere positie van werkenden. De agenda is opgesteld naar aanleiding van het advies ‘Passie gewaardeerd’ van de Raad voor Cultuur en Sociaal Economische Raad. Voor meer informatie over de arbeidsmarktagenda, zie www.arbeidsmarktagenda.cc. In overleg met de regiegroep van de Arbeidsmarktagenda wordt een vervolg gegeven aan dit onderzoek.