Jaarverslag 2023

14 maart 2024
Kalpanarts & Matangi - Breathe | Foto: © Bowie Verschuuren
Kalpanarts & Matangi - Breathe | Foto: © Bowie Verschuuren

Bij de start van 2024 keken altsaxofonist Ben van Gelder en spokenwordartiest en schrijver Derek Otte terug op 2023. In hun muzikale nieuwjaarswens klonk hoop op een betere wereld en de tekst sprak zich uit over het belang van creëren.
Speel een stuk, nog niet gezien; maak muziek die nog niemand hoort. Dans passen die nog niemand kent; schrijf een nog niet gelezen woord. Ondanks tegenover leven: angst. Ondanks tegenover liefde: dood. Zolang er tegenover zorgen licht is, is er tegenover waanzin: hoop…
Wijs niet maar wees, niet alleen, maar samen. Totdat moois met meer is, staat tegenover breken: MAKEN.


Aan dit maken droegen wij in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ook in 2023 vol overtuiging bij. We doen dat zoals van ons verwacht mag worden: deskundig, nieuwsgierig naar ontwikkelingen en toegankelijk voor zoveel mogelijk aanvragers.

De visitatiecommissie die het functioneren van de zes rijkscultuurfondsen in 2023 onderzocht, was positief. Ze roemde de fijnmazige netwerken in de haarvaten van sectoren, de specialistische kennis en de internationale posities. Als geheel, zo betoogde de commissie, vormen de fondsen ‘een eenheid door diversiteit’. Er waren ook zinvolle bespiegelingen die, samen met de uitkomst van verschillende onderzoeken, een basis legden voor nieuw beleid en herijkte subsidie-instrumenten. Ons beleidsplan 2025-2028, ‘Ruimte voor beweging’, werd in 2023 geschreven en recent gepresenteerd. Het plan beschrijft hoe wij willen werken voor een sector die altijd in ontwikkeling is.

Op weg naar een nieuwe beleidsperiode en ter voorbereiding van de nieuwe meerjarige regelingen gingen we het land in. We organiseerden ronde tafels met makers, panelgesprekken bij sectorrelevante evenementen en spraken met potentiële aanvragers, stakeholders en vertegenwoordigers van gemeenten en provincies.

Opgedane kennis landde in nieuwe regelingen of leidde tot aanpassingen van bestaande regelingen. Met de laatste coronaherstelmiddelen werden twee nieuwe regelingen gemaakt om de sector bij het herstel te ondersteunen. Jonge makers en artiesten die door corona minder kansen kregen om te werken aan ontwikkeling en zichtbaarheid, kregen ruimte via de tournee- en promotieregeling. Om bij te dragen aan de ontwikkeling van nieuw repertoire voor een groot publiek werd de investeringsregeling vrije producties gelanceerd. Nieuw was ook de regeling voor muziekhubs, die met geoormerkte middelen talenten ontwikkelmogelijkheden in de pop, hiphop en dancemuziek biedt. Bij een aantal andere regelingen werden de subsidieplafonds verhoogd om recht te doen aan de grote hoeveelheid hoogwaardige aanvragen die we ontvingen.

We zien dat voor de sector het dieptepunt van de coronaperiode voorbij is. Er ontstond binnen de podiumkunsten een nieuw zelfbewustzijn, met meer aandacht voor faire behandeling en eerlijke betaling. Er is groeiende meerstemmigheid op de podia en een brede ambitie om werk dat gemaakt wordt met een zo divers mogelijk publiek te delen. Naast vertrouwde podia werden alternatieve platforms gevonden om werk te tonen op locaties door het hele land en op virtuele podia. Steeds meer makers en organisaties maakten actief werk van een duurzame maak- en tourpraktijk. Veel podiumkunstenaars kijken positief naar de toekomst en tonen ambitie. Belangrijke observatie: in het grootste deel van de sector is de publieke belangstelling voor podiumkunst gegroeid en is het publiek verbreed.

We zijn trots dat we voor een springlevende en meerstemmige sector werken. Dat we ontwikkeling kunnen stimuleren, ruimte voor verdieping bieden en kunnen bijdragen aan het tonen van het werk voor zoveel mogelijk mensen. In dit jaarverslag leggen we uit hoe we dat hebben gedaan, welke stappen we intern hebben gezet om onze dienstverlening te versterken en hoe we podiumkunstenaars en hun prestaties met prijzen hebben geëerd. In het verslag geven we ook de cijfers, de feiten en de uitkomsten van evaluaties en rapporten. Niet zichtbaar in dit jaarverslag, maar onmisbaar: mijn collega’s van het Fonds Podiumkunsten, die hun werk doen met liefde voor de vele disciplines en voor de mensen die in de podiumkunsten werken. Makers en organisatoren komen in dit jaarverslag aan het woord.

Viktorien van Hulst
directeur-bestuurder Fonds Podiumkunsten
Beeld: © Ralph Winedt & Luan Buleshkaj - Distanshá
Beeld: © Ralph Winedt & Luan Buleshkaj - Distanshá
Foto: Sarah Wijzenbeek
Foto: Sarah Wijzenbeek
Foto: © guruXOOX via Getty Images
Foto: © guruXOOX via Getty Images
Foto: © Anne Reitsma
Foto: © Anne Reitsma
Foto: Ka Yan Tang
Foto: Ka Yan Tang