Zorgen over positie werknemers en zzp’ers in cultuursector

22 januari 2016
Werknemers en zelfstandigen in de cultuursector hebben vaak een zwakke arbeidsmarkt- en inkomenspositie. Dat blijkt uit een verkenning die de Raad voor Cultuur en de Sociaal- Economische Raad samen hebben uitgevoerd.
In de hele cultuursector vindt al jaren een verschuiving plaats van loondienst naar zelfstandigheid. Tussen 2009 en 2013 kwamen er in de cultuursector 20,4% zelfstandigen bij. Dat percentage ligt ver boven het landelijk gemiddelde van 9,4%. Volgens de Raad voor Cultuur en de SER komt dat doordat veel werknemers noodgedwongen zelfstandig werden. Het aantal banen voor werknemers in de cultuursector daalde in deze periode met 12,3% (gemiddelde in Nederland: 2,5%). Wel was er een toename van tijdelijke banen.

Als zzp’er aan de slag gaan brengt onzekerheid mee over werk en inkomen. Doordat het aanbod van betaald werk is gedaald en de concurrentie is toegenomen, werken zelfstandigen vaak voor lage tarieven. Of ze combineren hun zelfstandige werkzaamheden met een (parttime) baan in een andere sector. Sommigen werken zelfs gratis om hun beroep te blijven uitoefenen, in de hoop dat ze in de toekomst wel betaald werk krijgen. Zelfstandigen in de cultuursector verdienen daardoor een stuk minder. Het lagere inkomen heeft ook gevolgen voor de inkomenszekerheid; veel zzp’ers kunnen een arbeidsongeschiktheidsverzekering of pensioenregeling niet betalen.

In 2013 verdienden zzp’ers in de cultuursector gemiddeld € 21.908,- . Dit is ruim tienduizend euro lager dan het modaal bruto-inkomen in dat jaar (€ 32.500 ). Beeldend kunstenaars verdienden in 2013 gemiddeld €13.990,- , muzikanten € 16.400, schrijvers € 20.500, filmmakers € 21.500,- en acteurs € 26.900,- .

De verkenning arbeidsmarkt cultuursector is uitgevoerd door een gezamenlijke commissie van de SER en de Raad voor Cultuur, onder leiding van SER-Kroonlid Evert Verhulp. De commissie gebruikte onderzoeksgegevens, literatuur en organiseerde vier rondetafelgesprekken met personen en organisaties uit - of betrokken bij - de cultuursector.

Lees voor meer informatie de Verkenning arbeidsmarkt cultuursector
Foto: ©Maarten Nauw, Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond
Foto: ©Maarten Nauw, Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond
Kalpanarts & Matangi - Breathe | Foto: © Bowie Verschuuren
Kalpanarts & Matangi - Breathe | Foto: © Bowie Verschuuren
Nieuws 14 maart 2024

Jaarverslag 2023

Foto: © Claudia Hansen
Foto: © Claudia Hansen